ساختار یک نیدل یا سر سوزن
هر نیدل، سه قسمت دارد:
- Hub یا دهانه:
انتهای بزرگتر نیدل است و قسمتی‌ست که به سرنگ متصل میشود و بر اساس سایز، رنگبندی شده است.
- shaft یا ساقه یا تنه سوزن:
بخش فلزی نیدل است که به قسمت Hub متصل میشود.
- Bevel:
نوک سر سوزن که به‌طور مورب بریده شده و تیز است و فرورفتن نیدل در بافت‌های بدن را آسان می‌کند.
قطر نیدل
قطر سرسوزن با واحدی به نام گیج اندازه‌گیری میشود. هرچه گیج بالاتر باشد قطر سوزن نازکتر است. مثلاً سوزن شماره 20 نازکتر از سوزن شماره 18 است. سر سوزن های با گیج کوچکتر مقاومتر بوده و احتمال خم شدن یا شکستن آنها کمتر است. در حال حاضر امکان تولید سرسوزن تا گیج ۳۴ نیز وجود دارد.
سایز نیدل ها با رنگ های مختلف هم نمایش داده میشود . مانند سایز 14 به رنگ سفید یا 18 به رنگ صورتی یا 20 به رنگ زرد
سایز های معمول برای تزریق در دامپزشکی بسته به جثه حیوان انتخاب میشود و معمولا از 23 برای پرندگان و حیوانات بسیار کوچک مثل بچه خرگوش و همستر ها استفاده میشود و از سایز های بسیار ضخیم مثل 14 و 16 در دام های بزرگ مثل گاو و شتر استفاده میشود .
طول نیدل
طول سوزن نیز عمق تزریق را تعیین می‌کند که با واحدی به نام میلی‌متر اندازه‌گیری میشود. سر سوزن‌های کوتاه‌تر بیشتر برای تزریقات زیر جلدی کاربرد داشته و برای تزریقات عضلانی برای تزریق در عمق بافت عضلانی از سوزن هایی که طول بلندتری دارند استفاده میشود.
سرسوزن ها در دامپزشکی بیشتر از لحاظ طول بیشتر به سه قسمت زیر تقسیم میشوند :
کوتاه 1/2
متوسط 3/4
بلند 1/2و1
نکات مهم در انتخاب سرسوزن مناسب :
1- وزن و حجم عضلات حیوان
این دسته بندی شامل حیوانات کوچک و ماهی ها و پرندگان تا حیوانات بزرگ مثل گاو و حتی حیوانات حیات وحش مانند فیل ها میباشد.
2-ضخامت پوست بیمار و نوع بافت مورد نظر
3-غلطت داروی تزریقی
4-نوع مایع تزریقی:
به عنوان مثال برای تزریق یا استحصال خون و فرآورده‌های آن سوزنی با قطر زیاد (۱۸ـ۱۶) مناسب است. انتخاب سوزن درشت در مورد خون و فرآورده‌های آن به این خاطر است که در این صورت صدمه کمتری به گلبول‌های قرمز می‌رسد.
برخی پیشنهادها برای انتخاب سایز سرسوزن ها در تزریق به حیوانات :
تزریق زیر پوستی و عضلانی در طیور: سرسوزن 20_21_ 22 کوتاه
تزریق در ماهیان : گیج 20 و 22 کوتاه
تزریق عضلانی در گوسفند – بز – خوک : گیج 20 و 22 و 18 متوسط
تزریق زیر پوستی در گوسفند و بز و خوک : 20 و 21 و 18 کوتاه
تزریق در حیوانات آزمایشگاهی مثل موش و خرگوش : شماره 20 و 21 و 22
تزریق عضلانی در گاو : از سرسوزن های سایز 14 و 16 و یا 18 بلند یا 1/1.2
تزریق زیر پوستی در گاو : سرسوزن 16و 14 کوتاه یا متوسط و سرسوزن 18 متوسط یا بلند
تزریق در اسب :
عضلانی : سایز 18 بلند یا 1+1/2
تزریق در شتر : شماره های 14 و 16 و 18
تزریق در سگ و گربه :
سایز 20و 21و 22 کوتاه تا متوسط بسته به نوع دارو و محل تزریق
تزریق در پرندگان زینتی:
نیدل سایز 22 و 23 و 21 کوتاه
سایز های معمول در نیدل ها :
سایز کوتاه 1/2
سایز متوسط 3/4
سایز بلند 1-1/2